Τετάρτη 24 Ιουνίου 2009

Η ζωή που δεν έζησα

Ἀπὸ τοὺς δυὸ καημοὺς πού δοκιμάζει ὁ ἄνθρωπος σὰν ξεπεράσει τὸ μεσοστράτι τῆς ζωῆς του, τὸν ἕνα γιὰ κεῖνα πού ἔκανε καὶ τώρα μετανιώνει -ἢ τὰ νοσταλγεῖ, καὶ τὸν ἄλλο γιὰ ὅ,τι δὲ μπόρεσε ἢ δὲν πρόλαβε νὰ κάνει, πάλι ὁ πικρότερος, λέω, εἶναι ὁ δεύτερος. Γιατί φαίνεται πώς ἡ ἐντολὴ τῆς ζωῆς εἶναι τέτοια: νὰ ἱδρώσεις, νὰ σκοντάψεις, νὰ δακρύσεις, ὥσπου, μέσα στὴν ἀπέραντη βουρκοθάλασσα, ν’ ἄγγιξεις κάποια στιγμὴ μὲ τ' ἀκροδάχτυλα τὸ σπάνιο διαμάντι τῆς χαρᾶς, ποὺ μόλις τὸ βρεῖς τὸ χάνεις, κι, ἀρχίζεις πάλι ἀπὸ τὴν ἀρχή.

Ὅταν τὸ κορμί σου δὲν ἀργάστηκε ἀπὸ αὐτὸ τὸν πόνο, ὅταν ἡ ψυχῆ σου δὲν ἀπόσωσε ὅλα της τὰ δάκρυα, τότε κάτι ἀδειανὸ χάσκει μέσα σου καὶ σέρνει τὶς νύχτες φωνὴ μεγάλη. Ὃ ἄνθρωπος γεννιέται μ' ὅλες μαζί τὶς ἱκανότητες τοῦ καλοῦ καὶ τοῦ κακοῦ στὰ σπλάχνα του, καθὼς ἡ πουλακίδα μ' ὅλα μαζὶ τ' αὐγὰ πού θὰ γεννήσει στὴ ζωή της.

Ἂν σ' ὅλα αὐτὰ τὰ πνεύματα δὲ δώσεις σάρκα ὅσο εἶναι καιρός, τότε ἡ ψυχή σου στρεβλώνεται καὶ μαραζώνει. Ἔτσι, ὁ στίχος τοῦ θείου ποιητή, ὁ τόσο ἀληθινός, πώς τίποτα δὲν εἶναι πικρότερο ἀπὸ τὸ ν' ἀναθυμᾶσαι στὶς δύστυχες ἡμέρες σου τὸν καιρὸ τῆς εὐτυχίας, θὰ μποροῦσε ἴσως νὰ γίνει ἀληθινότερος ἂν παράλλαζε ἔτσι: Τίποτα δὲν εἶναι πικρότερο ἀπὸ τὸ νὰ συλλογιέσαι στὶς δύστυχες ἡμέρες σου, τὶς ὧρες τῆς εὐτυχίας ποὺ δὲν κατόρθωσες νὰ ζήσεις.

Ο «Απρίλης» του Άγγελου Τερζάκη κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Εστία


Πόσες φορές στη ζωή μας δε χρειάστηκε να δοκιμάσουμε τον διπλό αυτόν καημό, δίχως απαραίτητα να έχουμε διαβεί το μεσοστράτι της ζωής; Κορυφαία υπαρξιακά ερωτήματα για συνειδητοποιημένους λύτες.

Ο πρώτος καημός αφορά όλα εκείνα που έκανα και τώρα μετανιώνω -ή τα νοσταλγώ (τι όμορφη, πλήρης λέξη), και ο άλλος ό,τι δε μπόρεσα ή δεν πρόλαβα να κάνω. Το να ζω αληθινά σημαίνει πως έκανα, κάνω και θα κάνω λάθη. Αντίστοιχα με τις ικανότητες ή τη συγκυρίες που μου έτυχαν έκανα το καλύτερο που μπορούσα. Αυτό το καταλαβαίνω και το δέχομαι γιατί χωρίς δεύτερη κουβέντα είναι η πραγματικότητα. Αυτήν όμως είναι κάτι που τη νικάει. Το ιδεατό, αυτό που ήθελα, δίστασα, δε μπόρεσα ή δε μου δόθηκε η ευκαιρία να ζήσω. Και τούτος, συμφωνώντας με τον συγγραφέα είναι ο πικρότερος καημός. Γιατί πάντοτε στη φαντασία μας η ζωή σχηματίζεται πιο όμορφη, πιο εύκολη, πιο επιθυμητή, πιο δική μας.

Ο Τερζάκης προχωρά ένα βήμα πιο πέρα και μας καλεί να τον ακολουθήσουμε. Ο πικρότερος καημός είναι για όσα, ασχέτως λόγου, δεν έκανες κι έμειναν μόνο επιθυμίες. Προσοχή όμως. Αυτό που μια ζωή θα με τρώει δεν είναι οι όποιες φτηνές σε κόπο και διακινδύνευση επιθυμίες μου. Τη ζωή μου θα στοιχειώνουν αυτές οι επιθυμίες που θα ήταν ικανές να με οδηγήσουν σε μια ζωή έτσι όπως θα ήθελα να τη ζούσα.

Παρακολουθήστε στη συνέχεια πως ο μεγάλος συγγραφέας τοποθετεί τον δεύτερο αυτό καημό στο πλαίσιο του νοήματος της ζωής. Διακρίνει πως η εντολή της ζωής είναι τέτοια : να ιδρώσεις, να σκοντάψεις, να δακρύσεις, ώσπου, μέσα στην απέραντη βουρκοθάλασσα, ν’ αγγίξεις κάποια στιγμή με τ' ακροδάχτυλα το σπάνιο διαμάντι τής χαράς, πού μόλις το βρεις το χάνεις, κι, αρχίζεις πάλι από την αρχή. Ο Τερζάκης είναι συγκεκριμένος. Μεταξύ ευτυχίας και ζωής προτιμά τη ζωή. Οι άλλοι –δίχως κρίση καταναλωτές κατά τον Μπρυκνέρ- αγιοποιούν την ευτυχία, αναλώνουν τη ζωή τους κυνηγώντας τη και την αξιολογούν ανάλογα με το πόσες φορές τη χάρηκαν.

Όμως τα πράγματα δεν είναι έτσι. Δεν μπορείς να μπεις στην περιπέτεια της αγάπης και να κυνηγάς την ευτυχία. Μπορεί να πληγωθείς, να υποφέρεις αλλά μόνον έτσι θα νιώσεις και θα εκτιμήσεις πως είσαι ζωντανός. Αλλιώς μείνε στην ησυχία σου, καθησύχαζε τον εαυτό σου πως η ευτυχία θα σ’ επισκεφτεί κάποτε γιατί την αξίζεις μείνε ακίνδυνος γιατί δειλιάζεις να χάσεις. Κι έτσι δεν παίρνεις κανένα ρίσκο να διεκδικήσεις οτιδήποτε από την πιθανότητα και μόνο της ήττας. Νεκρός πριν πεθάνεις σωματικά ή και σε κάποιες περιπτώσεις, κι αυτό είναι το φοβερότερο, ούτε καν άξιος να πεθάνεις αφού ουδέποτε υπήρξες αληθινά ζωντανός.

Ο συγγραφέας μας προκαλεί να εξαντλήσουμε όλες μας τις δυνατότητες στρέφοντας τη προσοχή μας από την απάτη της ισόβιας ευτυχίας. Όταν το κορμί σου δεν αργάστηκε από αυτό τον πόνο, όταν η ψυχή σου δεν απόσωσε όλα της τα δάκρυα, τότε κάτι αδειανό χάσκει μέσα σου και σέρνει τις νύχτες φωνή μεγάλη.

Το σώμα πρέπει να σπαταληθεί για να σε υπηρετήσει. Όχι να το υπηρετείς εσύ για να δείχνεις πιο γεροδεμένος, να τα βρίσκεις με τον εαυτό σου, να μιλάς για την εξωτερική σου εμφάνιση, να μη σε εμποδίζει, να μπορείς τέλος πάντων να το επιδεικνύεις με περηφάνια το καλοκαίρι στην παραλία. Να πονέσει επειδή αγάπησε κι αγαπά και για να αγαπήσει και να αγαπηθεί.

Η ψυχή πάλι πρέπει να στερέψει από όλα της τα δάκρυα για να νιώσει την πληρότητα που εξυπηρετεί η δημιουργία της. Να χύσει δάκρυα από προσπάθεια, από αγάπη, από αγώνα, από έρωτα, από ελπίδες, από μεταμέλειες και όνειρα, από περίσσευμα χαράς και περίσσευμα λύπης. Μόνο έτσι θα μείνει ζωντανή στην απέναντι όχθη από εκείνους που προστατεύοντας τόσο το σώμα όσο και τη ψυχούλα τους θα ιχνηλατούν βίο ευτυχή και ανθόσπαρτο σε έδαφος όχι από χώμα αλλά κλεισμένο από τσιμέντο ή από πλακάκια πολυτελή. Εκεί που δεν μπορεί να φυτρώσει τίποτα. Κι ας ρίχνουν ο θεός κι οι επιθυμίες μας βροχή τους σπόρους με τις ευκαιρίες και τις δυνατότητες. Το αδύνατο γεννά τη προσδοκία, το μάταιο ούτε αυτή.

Όμως ο άνθρωπος γεννιέται μ' όλες μαζί τις ικανότητες του καλού και τον κακού στα σπλάχνα του και είναι ικανός να γίνει τόσο Θεός όσο και διάβολος. Μπορεί να γίνει και τα δυο αρκεί να ζει. Αρκεί να δοκιμάσει. Σημασία δεν έχει τόσο που θα καταλήξει γιατί το αποτέλεσμα δεν είναι πάντα στα δικά του χέρια. Σημασία έχει να κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί, να εξαντλεί τις αντοχές του, αντιπροσωπεύοντας κάτι που αξίζει αληθινά. Όλα τα άλλα τα γράφει η ιστορία. Όταν δίνεις τον εαυτό σου δίνεις και τον καλό και τον κακό μαζί. Κι όταν τον προστατεύεις κρατάς εντός σου λίγο από τον καθένα.

Ο τρόπος που ολοκληρώνει τούτο το απόσπασμα ο μεγάλος μας λογοτέχνης είναι τουλάχιστον συγκλονιστικός: Αν σ' όλα αυτά τα πνεύματα δε δώσεις σάρκα όσο είναι καιρός, τότε ή ψυχή σου στρεβλώνεται και μαραζώνει. Ο καιρός εδώ σημαίνει την ευκαιρία, αυτή που κάποτε σου δόθηκε, ίσως κι εφάπαξ, και πια δεν σου ανήκει. Τότε τι ζωή, τι νόημα να γυρέψεις κι από πού; Θα έχεις χάσει τον προσανατολισμό και πιθανότατα και το σκοπό για να θέλεις να δημιουργείς και να ανήκεις κάπου. Η ανικανότητα να συνυπάρχεις με τι μπορεί να μετρηθεί;

Παραλλάσσοντας τους στίχους του θείου ποιητή μεταφέρει ενώπιόν μας τη τραγικότερη διαπίστωση: Τίποτα δεν είναι πικρότερο από το να συλλογιέσαι στις δύστυχες ημέρες σου, τις ώρες της ευτυχίας που δεν κατόρθωσες να ζήσεις. Έχει νιώσει κανείς ως τα κατάβαθα της ψυχής του τη νοσταλγία των πρωτοπλάστων όταν έχασαν τον παράδεισο; Όποιος ναι, καταλαβαίνει και τα λόγια γίνονται προκλητικά φτωχά. Για όλους τους άλλους χρειάζεται ή μεγάλη δύναμη για να ζήσουν ή αμέτρητες ευχές για να μη χάσουν ότι δεν είναι ικανοί να αντέξουν.
Ολόκληρη η ανάρτηση...

Δευτέρα 22 Ιουνίου 2009

Μόνος πάλι απόμεινα

Ἥλιέ μου ἥλιέ μου κατάδικέ μου
πάρ’τά μου πάρ’τά μου ὅλα
κι ἄσε μου ἄσε μου τὴν περηφάνια
Νὰ μὴ δείξω δάκρυ
Νὰ σ’ ἀγγίξω
μόνο καὶ ἂς καῶ
φώναξα κι ἅπλωσα τὸ χέρι
...
Καὶ ὀρθὸς πάλι ἀπόμεινα
μ’ ἕνα καμένο χέρι
ἐδῶ στὴν ἄκρη ποὺ μ’ ἀπώθησαν οἱ συμφορὲς
νὰ πολεμῶ τὸ Δὲν καὶ τὸ Ἀδύνατόν του κόσμου ἐτούτου.

Το "φωτόδεντρο και η δέκατη τέταρτη ομορφιά" του Οδυσσέα Ελύτη κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίκαρος
Ολόκληρη η ανάρτηση...

Σάββατο 20 Ιουνίου 2009

Χίλιοι τρόποι για μια αγάπη

Ολόκληρη η ανάρτηση...

Τρίτη 16 Ιουνίου 2009

Η άσκηση

Ἡ ἀσκησή μου σημαίνει: ἀγῶνας κατὰ τοῦ νεκροῦ χρόνου. Νά πολλαπλασιάσω τίς στιγμὲς τῆς εὐφορίας μου· νά τὶς διαφυλάξω καὶ νά τὶς ἀθροίσω· ἀκόμα περισσότερο, νά δημιουργήσω τή μέθοδο γιά νά τὶς προκαλῶ.

«Ὁ Ἄρτος τῶν Ἀγγέλων» του Παντελή Πρεβελάκη κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Εστία
Ολόκληρη η ανάρτηση...

Σάββατο 13 Ιουνίου 2009

Η Φιλία ως μέγιστη Αρετή


της ΕΝΔΕΛΕΧΕΙΑΣ

«Φίλους έχων, νόμιζε θησαυρόν έχειν»
Αν έχεις φίλους, είναι σαν να έχεις θησαυρό.
Μένανδρος

Με την μεγάλη αυτή Αρετή ασχολήθηκαν άνθρωποι πολλοί, από την αρχαιότητα ακόμα. Ο φιλόσοφος Αριστοτέλης, στα Ηθικά Νικομάχεια , ανέλυσε το θέμα της φιλίας τόσο διεξοδικά σε όλες τις παραμέτρους της. Ο δε Κικέρωνας την εκθειάζει και υποστηρίζει πως αυξάνει την χαρά, ελαττώνει τις λύπες, μετριάζει την αθλιότητα της ψυχής.

Ο σπουδαίος παιδαγωγός Ευάγγελος Παπανούτσος επισημαίνει:
«Η τέλεια φιλία είναι συνάντηση και δεσμός δύο προσώπων, πάνω στον ίδιο ηθικό άξονα., στην ίδια αξιολογική κλίμακα. Θεμέλιο και εγγύηση της αγάπης τους είναι η «αρετή» και επειδή η αρετή είναι «κτήμα ες αεί» του ανθρώπου, ούτε αλλοτριώνεται, ούτε φθείρεται. Οι φιλίες που δημιουργούνται πάνω σ΄ αυτή τη βάση είναι σταθερές και μόνιμες, αδιάλυτες».

Να συμπληρώσω πως όταν η ανθρώπινη αυτή σχέση που αντέχει στο χρόνο, είναι πάντα έτοιμη να προσφέρει και να μοιραστεί το κουράγιο, την κατανόηση, την συμπόνια, την ζεστασιά, είναι μοναδική και πολύτιμη.

Είναι το γέλιο και αυτή η «ειδική» συνεννόηση ανθρώπων που ταιριάζουν, και αντιλαμβάνονται την χαρά σου για να γελάσουν, την λύπη σου για να κλάψουν.

« Ο φίλος είναι οι απορίες σου οι ίδιες, που βρήκαν απάντηση
είναι η γη που καλλιεργείς με αγάπη και θερίζεις μ' ευγνωμοσύνη,
είναι η καταφυγή και ζεστασιά σου»
καταγράφει ο Χαλίλ Γκισμπράν στον «Προφήτη του».

Μη έχοντας άλλη επιλογή ο άνθρωπος που από την φύση του διακατέχεται από έμφυτη κοινωνικότητα, οδηγείται στην δημιουργία αυτής της αμοιβαίας σχέσης, της φιλίας, που είναι απόρροια της εκτίμησης, της εμπιστοσύνης, της ηθικής εξύψωσης.

Διαισθανόμαστε πως ο φίλος, περιέχει την προσωπικότητά μας ακόμα και πολλά στοιχεία του χαρακτήρα μας, αποτελεί μια φυσική προέκταση του εαυτού μας. Του επιτρέπουμε συχνά να γίνεται ο αυστηρός κριτής μας, ο προσωπικός μας σύμβουλος, τον χρειαζόμαστε συνοδοιπόρο μας στην χαρά και την θλίψη.

Φυσικό είναι να επικρατεί αμοιβαίος σεβασμός στις όποιες επιλογές μας - επιλογές του, καθώς προσπαθούμε να πλησιάσουμε τον ψυχισμό του, να πράξουμε πάνω από τις απαιτήσεις του.

Η Μαρίνα Πετροπούλου στο έργο της « Σαν το γλυκό του κουταλιού» επισημαίνει πολύ παραστατικά, πως η ανιδιοτελής αληθινή φιλία μπορεί να διατηρηθεί, να ξαναζωντανέψει, παρά τις αποστάσεις του χώρου και του χρόνου.
«Κάποτε η απόσταση αποκοίμισε τα αισθήματα και σιγά - σιγά η φιλία καταχωνιάστηκε σαν βαλσαμωμένο πουλί στα μπαούλα της νεότητας.σαν ρούχο περασμένης μόδας, που δεν χαρίζεται ούτε πετιέται. Χτες βράδυ που έπεσε σαν θεϊκή σταγόνα το παιδικό άλμπουμ, άνοιξε, και το πατικωμένο λουλούδι δεν είχε ξεραθεί. Μύριζε υπέροχα όπως τότε, όπως πάντα, όπως μυρίζουν η φιλία και η αγάπη που είναι αληθινές».

Όταν στη ζωή συναντάς φίλους ανθρώπους, είναι σαν ο καλός Θεός να σου χαρίζει απλόχερα ευλογία.
Έτσι κι εμένα, πριν από μερικά χρόνια μου έστειλε μια υπέροχη φίλη.
Ένα ευγενικό πλάσμα, τόσο σπουδαίο, σεμνό και συγκρατημένο.

Παρά το γεγονός ότι σε ηλικία είναι νεότερη από εμένα, καθημερινά με διδάσκει με την ολιγάρκεια, την ταπεινότητα και το συγκροτημένο πνεύμα της.
Και είναι το χάρισμα της ανιδιοτελούς προσφοράς της, που με συγκινεί και αναβαθμίζει την φιλική μας σχέση.

Υπήρξε πάντοτε υποστηρικτική , ιδιαίτερα σε περιόδους της ζωής μου που η ανάγκη να ακουμπήσω την κουρασμένη μου ψυχή , ήταν τόσο επιτακτική.
Κάποτε, που η ζωή μου αναμετρήθηκε με τον θάνατο, βρισκόταν ακριβώς δίπλα μου.
Σαν ο καλός «φύλακας άγγελός» μου, λειτούργησε με αυταπάρνηση, με φρόντισε με αγάπη, υπερβαίνοντας την προσωπική της σύγχυση και ταραχή, τον φόβο και τον πόνο που βίωσε τόσο ξαφνικά και απρόσμενα.

Ουδέποτε αποδέχθηκε τις ευχαριστίες μου για το μεγαλείο της ψυχής της, το μέγεθος της αυθόρμητης πράξης της, αποδεικνύοντας για μια ακόμα φορά τον σπουδαίο χαρακτήρα της.
Και είναι τόσον «ίδιον» του χαρακτήρα της, που πάντα πρόθυμα προσφέρει σε όποιον αισθανθεί ότι έχει ανάγκη.

Ένα υπέροχο πλάσμα που κουβαλά με τόση αγάπη τον Χριστό μέσα στην ψυχή της, στη Ζωή της , στις πράξεις της.

Και θεωρώ τον εαυτό μου ιδιαίτερα ευλογημένο, όταν μια ύπαρξη τόσο μοναδική είναι η δική μου Φίλη.

Είθε ο Θεός να σε προστατεύει , να σε γεμίζει δύναμη και υπομονή καλή μου «Δ».
Είμαι πεπεισμένη πως σου επιφυλάσσει μια αντάξια ευτυχισμένη ζωή.
Αφού η μόνη αμοιβή για την αρετή είναι πάντα η αρετή (Έμερσον).
Ολόκληρη η ανάρτηση...

Παρασκευή 12 Ιουνίου 2009

Εθνική τραγωδία

Η πραγματική εθνική μας τραγωδία έγκειται στο γεγονός ότι τίποτε και ποτέ δεν ολοκληρώθηκε στη χώρα μας... Δεν ολοκληρώθηκε η Επανάσταση του 21 ούτε το μακρυγιαννικό όραμα για δημοκρατία. Δεν ολοκληρώθηκε η επανάσταση στο Γουδί ούτε η εκκαθάριση των εθνικιστικών-αντιδραστικών στοιχείων που ξεκίνησε με την τιμωρία των υπευθύνων της μικρασιατικής καταστροφής. Δεν ολοκληρώθηκαν οι μεταρρυθμίσεις του Βενιζέλου. Δεν ολοκληρώθηκε η Εθνική μας Αντίσταση, αντίθετα, κατασυκοφαντήθηκε και σχεδόν ξεριζώθηκε. Δεν ολοκληρώθηκαν οι δημοκρατικοί αγώνες της δεκαετίας του '60, αντίθετα, ήρθε η χούντα, για ν« μας πάει ακόμη πιο πίσω. Δεν ολοκληρώθηκε η αντίσταση των δημοκρατικών δυνάμεων κατά της χούντας, αλλά πνίγηκε μέσα στην αγωνία, στον εθνικισμό, στο ρατσισμό, στο λαϊκισμό και στην υποκουλτούρα. Δεν ολοκληρώθηκε προηγουμένως η πολιτιστική επανάσταση της δεκαετίας του '60, που, αφού κακοποιήθηκε από το σκοταδισμό της εφτάχρονης δικτατορίας ,αντιμετωπίζεται ακόμη έως σήμερα σαν εχθρός από τη θριαμβεύουσα υποκουλτούρα...

Βλέπουμε λοιπόν ότι κάθε σημαντική ιστορική προσπάθεια για να πάμε σταματά απότομα, βίαια, για να ακολουθήσει μια μακρά περίοδος σκοταδισμού και αντιδραστικότητας σε όλους τους τομείς.

Αυτή η ανώμαλη εθνική πορεία είχε ως αποτέλεσμα αυτή τη σχιζοφρενική εικόνα που δείχνουμε προς τα έξω. Δηλαδή σημαντικά έως μεγάλα ιστορικά και πνευματικά επιτεύγματα που αντιστοιχούν στις βραχύχρονες περιόδους ακμής απ’ τη μια πλευρά και καταστάσεις έσχατης παρακμής, έλλειψη ήθους και περίσσευμα υποκουλτούρας από την άλλη.

Ύστερα από αυτή την ανάλυση, νομίζω ότι μπορούμε να τοποθετηθούμε σωστά απέναντι στα reality shows και να τα δούμε κυρίως σαν μια τρανταχτή απόδειξη της πραγματικής εικόνας του λαού μας σήμερα.

Για όσους πιστεύουν πως η εικόνα που παρουσιάζουν αυτές οι εκπομπές ανταποκρίνεται σε μια μειοψηφία του λαού μας, είναι φανερό πως έχουν δίκιο να τα καταγγέλλουν.

Αντίθετα για εκείνους —όπως κι εγώ— που θεωρούν ότι οι εκπομπές αυτές αντανακλούν πιστά το αληθινό βάθος του ελληνικού λαού σήμερα, αποτελούν μια τρανταχτή απόδειξη για το που βρίσκεται ο λαός μας, σε ποια βάθη, σε ποια σκοτάδια, σε ποια κατάντια, που βοηθά να συναγάγει κανείς τα σωστά συμπεράσματα.

Αν κάποιος επιχειρούσε σήμερα, καθώς άλλοτε, να εργαστεί πάνω στο μοντέλο που ονομάσαμε «Τέχνη μαζών», θα βρισκόταν σε δύσκολη θέση. Τι σημαίνει στο βάθος κάτι τέτοιο; Ότι ο πνευματικός δημιουργός επιλέγει ως ισότιμο συνομιλητή του το πλήθος, που στη συνέχεια ασπάζεται το καλλιτεχνικό έργο σαν δικό του. Όμως για ένα λαό που το μέσο επίπεδό του είναι αυτό που μας δείχνουν τα reality shows και οι υπόλοιπες δημοφιλείς εκπομπές στα κανάλια καθώς και οι διάφορες προτιμήσεις του ελληνικού κοινού (κέντρα διασκεδάσεως, δίσκοι, έντυπα κτλ.), είναι αδιανόητο να προτείνεις έργα που να έχουν ακόμη και το ελάχιστο στοχαστικό, έντεχνο και γενικά ποιοτικό περιεχόμενο. Κι απ’ αυτή και μόνο την άποψη η σύγκριση με το δημοτικό, λ.χ., τραγούδι. μάς δείχνει ότι οι Έλληνες της εποχής της Τουρκοκρατίας είχαν δεκάδες φορές υψηλότερο επίπεδο από άποψη ψυχικής και πνευματικής έκφρασης απ' ό,τι ο σημερινός μέσος 'Έλληνας.

Και γι' αυτόν ακριβώς το λόγο, επειδή το γενικό επίπεδο είναι το χαμηλότερο απ' όσα έχουμε φτάσει έως σήμερα, παρατηρούμε τα φαινόμενα ενός άκρατου εθνικισμού με ρατσιστικές και σοβινιστικές εξάρσεις, φαινόμενα που στο παρελθόν τα συναντούσαμε σε μικρές ομάδες, σε περιθωριακές μειοψηφίες και πιο χαρακτηριστικό— σε πολιτικές εισαγόμενες, που εξυπηρετούσαν τις γνωστές ξένες δυνάμεις που εφάρμοζαν και εφαρμόζουν στην περιοχή, αλλά στο εσωτερικό του λαού μας, την τακτική του διαίρει και βασίλευε.

Ακόμη περισσότερο ανησυχητικό είναι για μένα το γεγονός ότι παραδοσιακά χαρακτηριστικά του ελληνικού ήθους, όπως η ευγένεια, η σεμνότητα, ο αλληλοσεβασμός, η φιλοξενία, ακόμη και η ντροπή (η δυσκολία να ξεγυμνώνομαι-πραγματικά και ψυχικά μπροστά στους άλλους), όλα αυτά και πιθανώς και άλλα βασικά γνωρίσματα της φυλής μας βρίσκονται σε ύφεση, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να αναγνωρίσουμε πια τον εαυτό μας. Στο κάτω κάτω τι είναι η «ελληνικότητα» πέραν της κοινής καταγωγής και της κοινής γλώσσας; αφήσουμε που κι αυτή (η γλώσσα) παραμορφώνεται καθημερινά όλο και πολύ... Η «ελληνικότητα» συνίσταται. κυρίως στην κοινότητα ορισμένων βασικών χαρακτηριστικών και συμπεριφορών που ξεκινούν από την παράδοση και υλοποιούνται σε μια στάση και συμπεριφορά ζωής που μας ξεχωρίζει από άλλους λαούς. Μας κάνει. μοναδικούς, όχι με την έννοια μιας ανώτερης φυλής, αλλά περισσότερο υπό το πρίσμα της εθνικής, θα 'λεγα, συσπείρωσης και στάσης μέσα σ' έναν κόσμο που κινείται, μεταλλάσσεται, υπονομεύει, απειλεί.

Μέσα σ' αυτό το μωσαϊκό των λαών το στίγμα του κάθε λαού θα πρέπει να είναι ισχυρό, ευανάγνωστο, μοναδικό. Διαφορετικά, υπάρχει κίνδυνος να εκφυλιστεί μέσα στον κυκεώνα των πιέσεων, των επιθέσεων, των υπονομεύσεων και τελικά να διαλυθεί και να σβηστεί από το χάρτη.
Όλοι μας γνωρίζουμε από πού έρχονται οι μεγαλύτερες πιέσεις. Σ' αυτές που έρχονται απ' έξω προστίθενται κι αυτές που γεννήθηκαν και αναπτύχθηκαν μέσα στον ιστό της κοινωνικής μας ζωής. Έχουμε δηλαδή δύο «εθνικά», θα έλεγα μέτωπα: ένα εξωτερικό και ένα εσωτερικό. Με αποτέλεσμα να έχουν υποχωρήσει ανησυχητικά οι δυνάμεις άμυνας του εθνικού μας οργανισμού.

Είμαι βέβαιος πως, αν ξυπνούσε ο οποιοσδήποτε' Έλληνας από εκείνους που έζησαν στις περιόδους της εθνικής ακμής, από το '21 έως τον τελευταίο αντιδικτατορικό αγώνα, δε θα αναγνώριζε τη φυλή του. Με απορία και πικρία θα έλεγε : Μα είναι πράγματι. αυτός ο λαός για τον οποίο αγωνίστηκα; Όλες αυτές οι γενιές που πάλεψαν, που δημιούργησαν, που υπέφεραν και που προσπάθησαν γιατί υπεβλήθησαν σ' αυτές τις θυσίες και σ' αυτούς τους κόπους;

Θα μου πείτε, τι θα πρέπει να κάνουμε όλοι εμείς που αρνούμεθα να ταυτιστούμε με μια πραγματικότητα που μας θλίβει και μας συνθλίβει και πολλές φορές μάς προκαλεί αποτροπιασμό και που παράλληλα έχουμε χάσει τη δυνατότητα να παρεμβαίνουμε στα κοινά, καθώς βρισκόμαστε ουσιαστικά στο περιθώριο της εθνικής μας ζωής;
Ο καθένας, νομίζω, είναι. αναγκασμένος να επιλέξει το δικό του τρόπο ψυχικής και πνευματικής επιβίωσης, τη δική του στάση, αντίσταση, τη δική του συμπεριφορά.

Δηλαδή μέσα σ' αυτή τη χαώδη και σκοτεινή θάλασσα, που είναι σήμερα η ψυχική και πνευματική πραγματικότητα, δεν υπάρχουν ήλιοι ούτε σωτήριοι άνεμοι για να τη μεταβάλουν σε ελληνικά διαυγή πελάγη, σε Αιγαίο, Ιόνιο και Κρητικό πέλαγος. Υπάρχουν μόνο βάρκες με ναυαγούς, που προσπαθούν να σταθούν στην επιφάνεια ψάχνοντας για σωτήριες ακτές. Για τη δική τους δηλαδή, την εντελώς προσωπική πλέον σωτηρία... Κι αυτό, νομίζω, είναι το χειρότερο που θα μπορούσε να μας συμβεί.

(Μίκης Θεοδωράκης, εφημερίδα Ελευθεροτυπία, 4/5/1998)
Ολόκληρη η ανάρτηση...

Τετάρτη 10 Ιουνίου 2009

Περί των πάντων

Μάταιο Περίβλημα, ποῦ μὲ ἐμποδίζεις,
πώς θὰ σὲ σπάσω. Πώς θὰ πλησιάσω
τὰ αἰώνια Ὄντα, τὰ οὔτε ἔδω ἣ ἐκεῖ,
τὰ οὔτε χθὲς ἣ σήμερα, τά ἀπροσμέτρητα,
τὰ ἐξουθενώματα τῆς Ἀνοίας μας,
τὰ ἔσχατα τῶν μηδόλως Ὄντων.

H Ἐκλογὴ Α΄ & Β΄του Τάκη Κ. Παπατσώνη, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίκαρος
Ολόκληρη η ανάρτηση...

Κυριακή 7 Ιουνίου 2009

Μην ξεχάσεις ποτέ το θαύμα ότι γεννήθηκες
Για τον Ραφαήλ

Να θυμάσαι πάντα πως ήρθες στον κόσμο αυτόν, φέρνοντας τη μεγάλη δωρεά της Συγκατάθεσης.

Ήρθες, διαιρώντας το Αδιαίρετο, για να φέρεις από τους κύκλους του Άγνωστου, το φως της άρρητης Γνώσης.

Μην ξεχάσεις ποτέ πως, ανάμεσα στις χιλιάδες, στα εκατομμύρια ανθρώπους, εσύ θα είσαι πάντα ο Ένας! Ο Μοναδικός!

Όχι γιατί είσαι γιος μου. Όχι βέβαια. Μα γιατί η μοναδικότητα είναι το θαύμα, που φέρνει μαζί του το κάθε ανθρώπινο πλάσμα, που γεννιέται στον κόσμο. Φτάνει να το καταλάβει. Να το σκεφτεί.

Εκεί είναι ο πρώτος σεβασμός. Αυτός ο σεβασμός που τόσο βάναυσα βιάστηκε στις μέρες μας. Λοιπόν, ανάμεσα στις συμβουλές που μπορεί να σου δώσω, τούτη η πρώτη, είναι η πιο όμορφη: «Να θυμάσαι πάντα το θαύμα ότι γεννήθηκες!»

Κι αν οι καιροί μας είναι ανάξιοι για ένα τέτοιο θαύμα, μην ξεχάσεις ποτέ, πως τους καιρούς τους φτιάχνουν άνθρωποι. Και άνθρωποι τους αλλάζουν.

Το «Γράμμα στο γιο μου κι ένα άστρο» της Μαρίας Λαμπαδαρίδου Πόθου κυκλοφορεί από τις εκδόσεις της Ελληνικής Λέσχης Βιβλίου.

Τι είδους έννοια είναι η δωρεά της συγκατάθεσης και με ποιο τρόπο διαιρείται το αδιαίρετο; Με τον ίδιο τρόπο που δίνεις την αγάπη και γίνεσαι ολοένα πλουσιότερος.

Δυο άνθρωποι άγνωστοι μέχρι πρότινος μεταξύ τους, γνωρίστηκαν, αγαπήθηκαν, και μέσα από τη δική τους συγκατάθεση χάρισαν σε σένα ζωή, διαιρώντας την ατομικότητά τους, γινόμενοι οι δύο τους ένας, εσύ.

Για αυτούς από το αιωνίως Άγνωστο δημιουργήθηκε το φως αυτό που πλημμύρισε τη ζωή τους μέσω της άρρητης Γνώσης.

Ήρθες εσύ δεύτερος, μετά τον Αλέξανδρο, όντας όμως πάντα ο Ένας, ο Μοναδικός. Μόνο εσύ μια για πάντα. Ανάμεσα στα εκατομμύρια άλλα παιδιά γεννήθηκες και θα παραμείνεις για πάντα ο ξεχωριστός. Δικό σου γέλιο, ξεχωριστό δάκρυ, άλλες προτιμήσεις, άλλοι δρόμοι, χτυποκάρδι σαν κανενός άλλου, πεπρωμένο αδιάβατο για άλλους.

Θυμήσου το μικρό τριαντάφυλλο του Μικρού Πρίγκηπα και δες το στη ζωή σου. Όσα μα όσα λουλούδια ανθίζουν γύρω σου στη θέση όσων σε αγαπούν θα είσαι για πάντα το μοναδικό τριαντάφυλλο, το πιο όμορφο του κόσμου. Ή καλύτερα στον πλανήτη όσων σε αγαπούν θα είσαι το δεύτερο λουλούδι που θα προστατεύουν άλλοτε με γυάλες και άλλοτε με φροντίδα όσοι νοιάζονται να απομακρύνουν τα κάθε λογής επικίνδυνα πρόβατα από κοντά σου.

Μετά θα βρεις το δρόμο σου, θα σταθείς στα πόδια σου, θα διεκδικήσεις μέσα από τους δικούς σου αγώνες το χτίσιμο της προσωπικότητάς σου, θα κάνεις λάθη, θα πληγωθείς, θα ζήσεις την έκσταση, τη χαρά, την έκπληξη, την απογοήτευση. Θα χρειαστεί πολλές φορές να υπερβάλλεις τον εαυτό σου ή να σου φανούν τα εμπόδια της ζωής μεγαλύτερα από τις δυνάμεις σου.

Η διέξοδος είναι απλή. Δε χρειάζεται να φοβάσαι για τίποτε γιατί ο φόβος είναι μόνο ένα συναίσθημα ενώ εσύ ένα θαύμα. Από τη πρώτη στιγμή που γεννήθηκες στην επιθυμία των γονιών σου ως την ένσαρκη αποκάλυψή σου, δεν έκανες τίποτε άλλο παρά να φανερώνεις το θαύμα. Θυμήσου την παραπάνω συμβουλή: Μην ξεχάσεις ποτέ το θαύμα ότι γεννήθηκες. Πως δηλαδή εκ του μη όντος ήρθες στη ζωή, γεννήθηκες από αγάπη, διαχειριζόμενος εφ’ όρου ζωής αυτό το θαυμάσιο «δώρο της συγκατάθεσης».

Ίσως κι αυτός να είναι ο λόγος για τον οποίο θα πρέπει να εξετάζεις όλα τα πράματα στη ζωή διαφορετικά. Να θυμάσαι δηλαδή πως από την αρχή η ζωή σου είναι ένα θαύμα και δεν θα πάψει ποτέ να αποτελεί ποτέ ένα, παρά τις στιγμές που θα το ξεχνάς ή θα προσπαθήσουν οι άλλοι να σε πείσουν για το αντίθετο.

Όμως μικρέ, εσύ το νου σου. Τώρα πια ξέρεις, έχεις μάθει, το ζεις πως γεννιέται και πως αναπτύσσεται το θαύμα. Άσε τους άλλους να το ζητούν σε διηγήσεις φανταστικές, σε παραμύθια, σε απρόσμενα έκτακτα γεγονότα. Εσύ ζήσ’το όσο καλύτερα μπορείς. Το «καλύτερα» είναι ένας προσωπικός δρόμος που περιμένει να τον βαδίσεις με τα δικά σου όνειρα και τις δικές σου αντοχές. Μην ακούσεις κανέναν που θα θέλει να σου υποδείξει για σωστό δρόμο τον δικό του. Διατήρησε την παιδικότητά σου και αυτή θα σου δείχνει το δρόμο όταν μέσα σου οι ορίζοντες θα θολώνουν.

Φτιάξε τον καιρό μας. Άλλαξέ τον. Γεννήθηκες. Μη ξεχάσεις ποτέ πως από μόνο του αυτό είναι και θα μείνει θαύμα. Όμοιο και ίσο με την αγάπη μας. Εμείς απλά σου στρώνουμε έναν δρόμο. Σε περιμένει. Εμείς κι ο κόσμος όλος μαζί μας! Καλό δρόμο μικρέ μου!
Ολόκληρη η ανάρτηση...

Πέμπτη 4 Ιουνίου 2009

Θεοείδεια παρακατιανή

Θεωρώ την «Θεοείδεια παρακατιανή» το ευαγγέλιο της πολιτικής προσέγγισης. Ένα βιβλίο γραμμένο από τον σπουδαίο Κώστα Ζουράρι με σπάνια επιστημονικότητα, λογοτεχνική διάκριση, συγγραφική απλότητα και κυρίως γόνιμη διάθεση προβληματισμού.

Πολύ πιθανόν να ήταν χρήσιμο να έχουμε διαβάσει κάποιες από τις σελίδες του προτού καταφύγουμε στην εκλογική ψηφοφορία. Θα αποκτούσαμε μεγαλύτερη και σίγουρα ικανότερη αντίληψη για το πολιτικό ελληνικό γίγνεσθαι και θα απαγορεύαμε στον εαυτό μας να κατευθύνεται από κάθε λογής προπαγάνδα ή ανίκανους και κατ’ επάγγελμα πολιτικούς.

Οι περισσότεροι θα αναρωτηθούν τι σχέση μπορεί να έχει ο Θουκυδίδης κι ο Μακρυγιάννης, ο απόστολος Παύλος κι ο Όμηρος με τον Κολοκοτρώνη ή πώς ονόματα όπως οι Μάξιμος ομολογητής, Καμύ, Αριστοτέλης, Ζαμέλιος, Κωνσταντίνος Πορφυρογέννητος, Παπαδιαμάντης, Κωστής Μοσκώφ, Κοσμάς ο Αιτωλός, Κώστας Ταχτσής Ισαάκ ο Σύρος, πατριάρχης Μητροφάνης ο Γ΄, Αναστάσιος ο Σιναΐτης ,Κ. Θεοτόκης, Συνέσιος Πηλουσιώτης, Λεόντιος ο Βυζάντιος ορθοτομούν εμπλεκόμενοι με την πολιτική θεωρία και συμπεριφορά.

Το βιβλίο ολοκληρώνεται με τη σχέση της πολιτικής με το στάδιο Καραϊσκάκη, κάτι που θα ενδιαφέρει και θα γονιμοποιήσει τα ερωτηματικά πολλών. Η θεοείδεια παρακατιανή είναι η αναφορά στην θεϊκή καταγωγή της πολιτικής επιστήμης την οποία εμείς καταντήσαμε μια παρακατιανή. Χαρακτηριστική και η εικόνα του βιβλίου όπου τονίζεται η έννοια του κύκλου στην πολιτική πορεία και του παιδικού παιχνιδιού που αυτή κρύβει. Ίσως όλοι μας να είχαμε ορθότερη πολιτική συμπεριφορά εάν δεν είχαμε υποστεί τέτοια μεθοδολογία ακρισίας ως μαθητές στα ελληνικά σχολεία.

Έστω και αργά λοιπόν, ως συνειδητοποιημένοι ψηφοφόροι, ας εμπλουτίσουμε κάπως τα κριτήρια με τα οποία αποφασίζουμε για το μέλλον μας. Ίσως με τέτοιες διαδικασίες βελτιωθεί κάτι.
Ολόκληρη η ανάρτηση...

Τετάρτη 3 Ιουνίου 2009

Ο Μακρυγιάννης και οι εκλογές

Τί ἀπ’ ὅλα ζωογονεῖ τὸν Μακρυγιάννη, ὅταν παραιτεῖται ἀπὸ τὸν ἐμφύλιο; Ἡ ἀρχαία γνώση τῆς ὅμοιας φθορᾶς ἢ ἡ εὐχαριστιακὴ διάκριση τῆς θείας Λειτουργίας; Εἶναι ἁπλό: τὸν Μακρυγιάννη τὸν γέννησε τὸ συναμφότερον, καὶ ἡ δράση του ἐφαρμόζει τὸ συναμφότερον. Μὲ διάκριση, χωρὶς ἰδεολογικὴ ἄποψη: πότε μέσα στὸν ἐμφύλιο καὶ πότε ἔξω. Χωρὶς ἄποψη ἀλλὰ πάντοτε μὲ διάκριση κυνική, ἱλαρὴ καὶ τραγική. Καὶ ἡ διάκριση τὸν ὁδηγεῖ στὸ μέτρο. Γιατί ἀκόμα καὶ στὸν ἐμφύλιο πόλεμο, εἶναι δυνατὴ ἡ διάκριση καὶ φρόνιμο τὸ μέτρο.

Τί λέει, λοιπόν, αὐτὸ τὸ περιώνυμο ἐδάφιο;
Σκηνὴ τυπικὴ ἀπὸ τὸν ἐμφύλιο:

Πῆγα κι ἐγὼ πλησίον τους... κινήθηκαν τότε αὐτῆνοι... Σηκώθηκα ἐγὼ νὰ πάω μιντάτι (ενίσχυση) τοῦ Χατζηχρήστου˙ εἰς τὸν δρόμον ὂπου’ ναὶ τὸ χωρίον τοῦ Χατζηχρήστου, τὸ Μπολάτι, τὸ’ χὲ πιασμένο ὁ φίλος μου ὁ Νικήτας νὰ μᾶς βαρέση. Τοὺς ριχτήκαμε ἀπάνω τους καὶ τοὺς τζακίσαμε καὶ τοὺς πήγαμε κυνηγώντας ὡς κοντὰ εἰς τὸ Μπέρμπακα˙ κοντέψαμε νὰ φᾶμε τὸ βράδυ ψωμὶ μὲ τὸν ἀδελφόν μου Νικήτα˙ ἀπὸ τρίχα γλύτωσε. Σκοτώθηκαν κι ἀπὸ κείνους κι ἀπὸ τοὺς δικούς μου καὶ πληγώθηκαν καμπόσοι.

Η «Θεοείδεια παρακατιανή» του Κώστα Ζουράρι κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Εξάντας

Ο Κ.Ζουράρις χαρακτηρίζει το συγκεκριμένο απόσπασμα ως «μια έξοχη συμπύκνωση της ελληνικής πολιτικής επιστημολογίας» καθώς εδώ η «θεοπνευστία» του Μακρυγιάννη «ορθοτομεί μια από τις πιο καίριες σημάνσεις όλων των γραπτών εποχών».

Αν σήμερα ζούσε ο άγιος Μακρυγιάννης θα γέλαγε με τη ψυχή του ενώπιον της σύγχρονης προεκλογικής ατμόσφαιρας του τόπου μας. Ο ίδιος είναι σαφής. Στην πολιτική δεν υπάρχει ούτε καλός ούτε κακός. Όσο καλός είναι ο Μακρυγιάννης τόσο κακός μπορεί να γίνει και όσο άξιος είναι ο φίλος του ο Νικήτας τόσο ανίκανος μπορεί να αποδειχθεί. Το ουσιαστικό είναι αυτό που ο Ζουράρις ονοματίζει: συναμφότερον. Η ταυτότητα δηλαδή της πολιτικής ως ενός ενιαίου κύκλου όπου κυριαρχεί η ενότητα μέσω των διαφορών που ουσιαστικά δεν είναι τόσο εμφανείς γιατί, άνθρωποι μεν, οδηγούμαστε από την απρόβλεπτη φύση μας και δεν υπακούμε σε πολιτικούς κανόνες!

Ο «ηλιόλουστος» Μακρυγιάννης γνωρίζει ευκρινέστερα από τον καθένα μας πως η πολιτική δεν είναι τίποτα άλλο από ένα ιλαροτραγικό παιχνίδι όπου οι ανθρώπινοι χαρακτήρες είναι το ίδιο καλοί ή κακοί. Είναι αυτό που λέμε «το ίδιο μαγαζί με άλλη βιτρίνα». Κι αν δεν είναι έτσι τα πράγματα θα πρέπει να είναι. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει να είμαστε αντίπαλοι πολιτικά ή οπαδικά ή οπουδήποτε αλλού αλλά μετά την διεξαγωγή του όποιου αγώνα θα είμαστε πάλι φίλοι, άνθρωποι κάτω από τις ίδιες συνθήκες και ανάγκες. Γι’ αυτό κι ο Μακρυγιάννης πολεμά με τους αντιπάλους και μετά … κάθεται να γευματίσει μαζί με τον μέχρι πρότινος εχθρό, νυν φίλο του, Νικήτα. Φανταστείτε για παράδειγμα να διαφωνούμε με κάποιον γνωστό μας πολιτικά και το ίδιο βράδυ να καθόμαστε μαζί να δούμε τα αποτελέσματα σε ένα κλίμα φιλικό. Ή σαν να κατακτά μια αθλητική ομάδα το πρωτάθλημα και οι αντίπαλοι οπαδοί να χειροκροτούν (σε κάποια ξένα γήπεδα πάντως συμβαίνει).

Θα αναρωτηθεί κάποιος, μπορεί να είναι όλοι το ίδιο; Ναι, μπορεί να είναι όλοι το ίδιο αλλά διαφέρουν μόνο οι κατευθύνσεις τους˙ το τι τέλος πάντων εξυπηρετούν. Ποιους σκοπούς ή ποια συμφέροντα. Εκεί κρίνονται όλα Τα υπόλοιπα είναι ζητήματα που έχουν να κάνουν λίγο πολύ με τον χαρακτήρα του εκάστοτε πολιτικού.

Αυτό εξηγείται γιατί την ουσία της πολιτικής δεν τη γνωρίζουμε ποτέ. Σύμφωνα με τον Κ. Ζουράρι δεν τη μαθαίνουμε παθαίνοντας, την πάσχουμε εμείς από τους άλλους κι οι άλλοι από μας. Αυτή είναι η ματωμένη σάρκα της σχέσης μας. Δέστε το σχετικό παράδειγμα με την Αθήνα του 5ου π. Χ. αιώνα. Δεν ήταν η εξέχουσα προσωπικότητα του Περικλή που ανέδειξε την πολιτική φυσιογνωμία της πόλης αλλά η λειτουργία της πόλης που ανέδειξε τη φυσιογνωμία ενός τέτοιου ηγέτη. Η κάθε εποχή επιτρέπει στους πολίτες να έχουν τον πολιτικό αρχηγό που τους αξίζει. Δεν μας φταίει λοιπόν κανένας Καραμανλής ή Παπανδρέου για την εικόνα της χώρας μας αφού πρώτα εμείς δεν είμαστε σε θέση να προσφέρουμε κάτι για την αναβάθμιση της πολιτικής ποιότητας της. Έχουμε και θα έχουμε αυτό που είμαστε.

Ο Μακρυγιάννης πάλι στο σύντομο αυτό απόσπασμα από τα Απομνημονεύματά του ιχνηλατεί την έννοια της ελευθερίας με τρόπο ανατρεπτικό για τον καθένα μας. Από όλες τις πιθανές εκδοχές που είχε μετά τη συμπλοκή του με τον Νικήτα, αυτό που επέλεξε ήταν να μοιραστεί μαζί του το ψωμί. Τέτοιο ήθος, τέτοια έκταση στις προοπτικές της ελευθερίας του.

Αναρωτιέμαι στην ελληνική πολιτική πραγματικότητα ποιες είναι οι δυνατότητες της πολιτικής μας ελευθερίας. Να διαλέξουμε μεταξύ κάποιων ξεπερασμένων κομμάτων ή πολιτικών εκπροσώπων; Σε τι συνιστά ελευθερία η δυνατότητα επιλογής του λιγότερου κακού ή η άσκηση πολιτικής πράξης μια και μόνο φορά κάθε τέσσερα χρόνια και μόνο; Πόσο ελεύθεροι πρέπει να νιώθουμε κατευθυνόμενοι από προπαγάνδες και καπήλους δημοσιογραφίσκους ή για να μιμηθούμε τον ορθοτόμο μπάρμπα Γιάννη, πόσο ελεύθεροι είμαστε όταν αναγνωρίζουμε στις άλλες πολιτικές απόψεις μόνο αντιπάλους και όταν μιλάμε για νίκη δεν εννοούμε την πρόοδο της χώρας μας αλλά το υπέρ μας εκλογικό αποτέλεσμα; Και πάλι είναι ορθή ή αναγκαία λύση η αποχή;

Στο περί προοδευτισμού σύνθημα, που ενόψει ευρωεκλογών διαφημίζεται πολύ αυτές τις μέρες, ας θυμηθούμε πως για να είμαστε αληθείς με την πολιτική μας συμπεριφορά θα πρέπει να βάζουμε την πρόοδο μόνο για το καλό όλων (κι όχι κάποιων ή των περισσότερων) θυμούμενοι πως σύμφωνα με τον Ζουράρι, ακόμη και στον (όποιο) εμφύλιο είναι δυνατή η διάκριση και γόνιμο το μέτρο.

Ίσως τελικά για να προσεγγίσουμε την γνήσια πολιτική μας ταυτότητα και να επιτρέψουμε στον βίο μας να αληθεύει πολιτικά θα πρέπει να ενσκήψουμε με μεγαλύτερη ευθύνη και διάθεση μαθητείας στους πατέρες μας, σαν τον Μακρυγιάννη, και να αλλάξουμε πορεία γνωρίζοντας ποιους και τι έχουμε ενώπιόν μας. Ίσως έτσι κάποτε να αποκτήσουμε την πολιτική φυσιογνωμία που θα μας άξιζε ή καλύτερα θα είμαστε τέτοιοι που να αξίζουμε έναν καλύτερο πολιτικό βίο.
Ολόκληρη η ανάρτηση...

Δευτέρα 1 Ιουνίου 2009

Ό,τι ζητάς...

Ἁλωτὸν γὰρ τὸ ζητούμενον, ἐκφεύγει δὲ ταμελούμενον.

(απόδοση στα νέα ελληνικά: Ό,τι ζητάς μπορείς να το πετύχεις, σου ξεφεύγει μόνο ό,τι παραμελείς)

Από την "Αντιγόνη" του Σοφοκλή
Ολόκληρη η ανάρτηση...