Επιτέλους, βρέθηκε ο τρόπος (τον ανακάλυψα ο ίδιος) για την περιβόητη επιστροφή στην ανάπτυξη, την υπέρβαση της εθνικής μας κρίσης, τη συγγραφή του success story για το οποίο λογομαχούν κραδαίνοντας κυβέρνηση κι αντιπολίτευση. Τα Μνημόνια θα αποτελούν σε λίγο εφιάλτη του παρελθόντος, ευτυχώς βρέθηκε ο τρόπος της εθνικής σωτηρίας. (Δε διεκδικώ το ρόλο του εθνοσωτήρα, αυτό που βρήκα το ξέρουν όλοι, αλλά λίγοι το θυμούνται κι ακόμη πιο λίγοι θέλουν να το θυμούνται).
Καλώ όλους στην πιο επιτυχημένη επανάσταση, τη μόνη επανάσταση, που θα ανατρέψει τη σύγχρονη τραγική κατάσταση της χώρας μας. Αυτή η επανάσταση δε χρειάζεται πολλούς. Χρειάζεται πρώτα εμένα κι εσένα. Κι έπειτα το μοίρασμα, τον πολλαπλασιασμό ώσπου οι δυο να γίνουν τρεις κι οι τρεις να γίνουν χίλιοι δέκα τρεις κι ακόμη παραπάνω. Το όνομά της είναι «η επανάσταση της καθημερινότητας». Μια επανάσταση πολιτισμού στον τρόπο που ζω και ζεις την κάθε μέρα.
Δεν είναι ανάγκη να βγει κανείς μας στους δρόμους με ρόπαλα, πανώ και σημαίες. Ούτε καν να φωνάξει ή να κλείσει κάποιον δρόμο. Η επανάσταση πρέπει πια να γίνει αλλιώς. Όπως γράφεις το πρώτο και το τελευταίο σου ποίημα. Πρέπει αρχικά να ξέρουμε γιατί την κάνουμε. Την κάνουμε για να αποδεικνύουμε νυν και αεί πως το να υπάρχουμε ως πρόσωπα κι ως έθνος είναι ανυπολόγιστα πιο σημαντικό από το να έχουμε ή να μην έχουμε. Η ζωή του καθενός μας είναι αυτή που έχει αξία, όχι τι χρωστάμε και με πόσα χρήματα ζούμε αξιοπρεπώς.
Ναι, θα βγούμε όλοι στους δρόμους. Όχι όμως μια ώρα κάποιας μέρας που την υποδεικνύει η οποιαδήποτε ενημέρωση αφίσας ή διαδικτυακού ιστοχώρου. Θα βγούμε όπως βγαίνουμε κάθε μέρα. Θα βγούμε για να κάνουμε την επανάστασή μας στη καθημερινότητά μας. Στη δουλειά, στην εργασία, στο πάρκο, στις μικρές και μεγάλες λεπτομέρειες που συνθέτουν την πραγματικότητα του καθενός μας. Η αληθινή επανάσταση γίνεται με τον ενσαρκωμένο πολιτισμό στη συμπεριφορά μας. Γίνεται με την μετατροπή της καθημερινότητάς μας σε μια αβίαστη ποιητική λειτουργία. Να μη ζητάς να αλλάξεις τα πάντα ζητώντας αλλά να τα αλλάζεις δίνοντας! Μη νευριάζεις. Η αληθινή επανάσταση υλοποιείται όχι με το να κλαις για τα χρήματα που δεν έχεις αλλά να με το να μοιράζεσαι το τελευταίο σου ευρώ δίνοντάς το για ένα κουλούρι στον πρώτο ζητιάνο που το’ χει ανάγκη. Η χώρα μας δεν χρειάζεται τον βάναυσα πληγωμένο παραφουσκωμένο εγωισμό σου. Την ανθρωπιά σου χρειάζεται, τον τρόπο που κάνεις την ταπεινότητα περηφάνια (αλήθεια τη θυμάσαι αυτή τη λέξη;), το δικαίωμά σου, μοίρασμα για τους άλλους, τις άπειρες ανταμοιβές σου, δόσιμο του εαυτού σου για την κοινή προκοπή. Υπάρχουν ξέρεις κι άλλα εκτός από χρήματα που διαμορφώνουν σχέσεις.
Η επανάστασή μας θα αποτύχει εάν βγεις από το σπίτι δίχως να κουβαλάς εντός σου σαν φυλαχτό μονάκριβο τη λέξη εμπιστοσύνη. Κι ας είναι τόσοι αυτοί που σε πρόδωσαν και σε εκμεταλλεύτηκαν. Μη στρέφεσαι σε αυτούς να βρεις χαρά. Ελπίδα θα βρεις μόνο εκεί που θα δώσεις χωρίς να περιμένεις αντάλλαγμα, όπως κάνουν τα μικρά παιδιά. Πες έναν καλό λόγο σε έναν περαστικό, μια καλημέρα, έτσι χωρίς καμιά αιτία προφανή, μόνο γιατί ο άλλος έτυχε να περνάει δίπλα σου τούτη την όμορφη μέρα. Αυτό είναι μια μικρή έκπληξη και μια μεγάλη ποίηση συνάμα. Να φέρεσαι με ευγένεια στον καθένα που συναναστρέφεσαι. Να παραμένεις ακέραιος κι έντιμος ακόμη κι αν ο διπλανός σου το αμφισβητεί. Να δίνεις χώρο, να παραμερίζεις στον καλύτερό σου. Να ξέρεις τα όριά σου και να σέβεσαι τις ανάγκες και τους φόβους του απέναντί σου.
Τον πολιτισμό στην καθημερινότητά μας τον δείχνει ακόμη ο τρόπος που βλέπεις τους δασκάλους σου (όχι μόνο αυτούς στο σχολείο), αν δηλαδή θες να τους δίνεις εσύ το μάθημα ή να το ακούς από τα χείλη ανθρώπων πιο άξιων από εσένα, πιο ταλαιπωρημένων, πιο βουτηγμένων σε αυτό που οι παλιότεροι ονόμαζαν βιοπάλη. Αυτή η επανάσταση της καθημερινότητας γίνεται κλείνοντας την τηλεόραση κι ανοίγοντας ένα βιβλίο. Γίνεται στην ριψοκινδύνευση της δημιουργίας φίλων μέσα από το άθλημα των προσωπικών σχέσεων κι όχι από τα νούμερα που προσθέτουν νούμερα σε ματαιόδοξους χρήστες του facebook. Μην απορείς, υπάρχει κι άλλος κόσμος έξω από τις οθόνες, πιο όμορφος, πιο δύσκολος μα ο μόνος αληθινός.
Την επανάσταση αυτή θα τη δημιουργήσουμε εάν μεγαλώσουμε παιδιά δίχως τις ναρκισσιστικές αυταπάτες που ανέθρεψαν γενιές και γενιές στο τόπο μας, γκρεμίζοντας τους καθρέφτες της εγωιστικής ωραιοπάθειας με την οποία μάθαμε να βλέπουμε τον καθένα έξω από εμάς. Την επόμενη φορά που θα βγεις έξω αφιέρωσε πέντε λεπτά λιγότερα για το spray ή το ζελέ στα μαλλιά σου και χάρισε αυτό τον χρόνο στο να φτιάξεις άλλου είδους ομορφιά˙ να ποτίσεις τη γλάστρα στο μπαλκόνι σου, να ακούσεις μιαν όμορφη μελωδία που ήθελες, να περάσεις έναν ηλικιωμένο στην απέναντι πλευρά του δρόμου, να τηλεφωνήσεις στο σύντροφό σου, έτσι δίχως πρόγραμμα, μόνο για να του θυμίσεις πως τον αγαπάς όσο τον καλύτερο εαυτό σου.
Οι άλλοι δε θα μας πιστεύουν, θα κοροϊδεύουν ίσως. Όμως εγώ κι εσύ γνωρίζουμε πως η μόνη επανάσταση που θα’ χει αποτελέσματα είναι η δική μας, αυτή που ξεκινήσαμε σήμερα κιόλας εσύ κι εγώ. Την επόμενη φορά που θα μπεις στον πειρασμό να αναζητήσεις αθώους και φταίχτες έξω από εσένα επέστρεψε στη βαθειά γνώση πως κανείς μας δε γεννήθηκε κακός, πως δεν υπάρχουν σωτήρες παρά μόνο εάν υπάρχουν θύματα, μη σε κάνει κανείς δημοσιογράφος και κανείς πολιτικός να πιστέψεις πως είσαι θύμα, ξεκίνησες κάποτε από έναν άυλο κόσμο, όντας απλά μια επιθυμία άλλων ανθρώπων για να φτάσεις με σάρκα και αίμα στην ίδια σου τη θέωση˙ δεν είναι οι άλλοι θεοί, Θεός είναι ένας, άνθρωποι είμαστε όλοι, αδύναμοι που έχουμε ανάγκη το χέρι του άλλου, τον λόγο, την παρουσία, την μικρή ή τη μεγάλη του αγάπη. Οι δυσκολίες έρχονται για να μας κάνουν πιο δυνατούς, όχι πιο γκρινιάρηδες και πιο αξιολύπητους. Κάθε μέρα θα πρέπει να επαναστατείς μ’ αυτό.
Οι άλλοι, οι δήθεν συνδικαλιστές των δήθεν δικαιωμάτων σου θα σου μιλάνε για μια κάποια ελευθερία που κάποιοι άλλοι (γερμανοί ετούτο τον καιρό) καταπατάνε. Την αλήθεια όμως την ξέρουμε και δεν είναι όπως μας τη λένε άνθρωποι που επαναστατούν με λάθος προσανατολισμό. Την ελευθερία τη βρίσκεις στη σχέση με τον άλλο, δημιουργώντας συνθήκες αληθινού διαλόγου και σεβασμού, όχι άγονης κριτικής και προκατάληψης. Το θυμήθηκες αυτό την τελευταία φορά που συνδιαλέχτηκες με κάποιον υπάλληλο δημόσιας υπηρεσίας, έναν τροχονόμο, έναν υπάλληλο στα εκδοτήρια λεωφορείου; Ο πολιτισμός της καθημερινότητας μετρά τους ανθρώπους και τις σχέσεις τους ανάλογα με την ευαισθησία κι όχι με το εισόδημά τους. Υπάρχει άραγε πιο μάταιη συμπεριφορά από το να προσπαθείς να κρίνεις τα λάθη άλλων; Κρίνεται το λάθος; Η ανοησία;
Βγαίνοντας έξω για την επανάστασή μας να θυμηθείς πως η ειλικρίνεια μετρά περισσότερο από την καπατσοσύνη, πως στα μάτια των σοφών παππούδων μας ως «παλιάνθρωπος» λογίζονταν ο πονηρός, όχι ο βραδύστροφος. Η γιαγιά μας όποτε πέρναγε από εκκλησία έκανε κι έναν σταυρό, δεν διαολόστελνε έτσι για πλάκα, για να είναι must στο λεξιλόγιο της παρέας. Ο πολιτισμός μας σαν ιστορία του καθενός από εμάς, πρέπει να κοιτάει και πίσω, πολύ πίσω. Μη θιγόμαστε, δεν είναι καθόλου υποτιμητικό˙ δεν τα ξέρουμε όλα, δε γεννηθήκαμε με αδιαπραγμάτευτες βεβαιότητες, ίσα ίσα τα πιο μεγάλα μας μαθήματα τα πήραμε την εποχή που όσοι μας αγαπούσαν δεν κατάφεραν να μας προλάβουν από τα να φάμε τα μούτρα μας. Άσε τους άλλους που τα ξέρουν όλα να μιλάνε πολύ και για όλα. Εμείς που ακόμη μαθαίνουμε ας αναζητήσουμε το «ἑνὸς οὐ ἔστι χρεία».
Η προτεραιότητα είναι να διασώσουμε την ελληνικότητα ως τρόπο διαφορετικής παρουσίας. Είμαστε περήφανοι ως Έλληνες γιατί έχουμε να μοιραστούμε πράγματα με τους άλλους λαούς, να τους δώσουμε πολιτισμό. Όχι να τον πουλήσουμε. Να σχετιζόμαστε με τους άλλους όχι ως επαίτες δανειολήπτες αλλά ως ισότιμοι εταίροι. Δεν θα ξαναθεωρήσουμε εξυπνάδα τη φοροδιαφυγή, όχι γιατί μας το ζητάει ο κάθε ευρωπαίος οικονομικός επίτροπος αλλά γιατί αυτή η τακτική μάς έκλεινε τα στόματα κάθε φορά που το παιδί μας μάς ρωτούσε τι σημαίνει απάτη, τι κλέφτης, τι δικαιοσύνη και γιατί στις εθνικές επετείους στο σχολείο τούς λένε πως το περιβόητο εθνικό συμφέρον είναι ανώτερο από την ιδιωτική ωφέλεια (ή αλλιώς κερδοφορία).
Πρέπει βέβαια να σε προειδοποιήσω και για κάτι. Σίγουρα στην καθημερινή σου επανάσταση θα συναντήσεις τον νέο που τελειώνοντας το σχολείο (όχι το Πανεπιστήμιο, αλίμονο!) ετοιμάζει τις βαλίτσες του για τη γη της Επαγγελίας (το αποκαλούν κι εξωτερικό). Σ’ αυτόν τον απελπισμένο νέο που έχει κάνει καραμέλα του τη φυγή από την πατρίδα για την ανεύρεση ενός καλύτερου επαγγελματικού μέλλοντος, εγώ θα του ψιθυρίσω σε γλώσσα ποιητικά Ελληνική πως τον πλουτισμό της ζωής και τη χαρά της προσωπικής ιστορίας του καθενός μας θα τα βρει σε κάποιες γωνιές που το δικό του Άξιον εστί, συναντήσει το δύσκολο αγώνα, σαν κάθε τι πανέμορφο σε τούτη τη ζωή˙ Θα τα γευτεί στην επίμοχθη αγωνία να βρει μιαν εργασία, μια ποιότητα ζωής που αξίζει, εκεί που θα τολμήσει, δίχως εξασφαλίσεις, να συναντήσει το ακατόρθωτο, μαθαίνοντας πως «ὁ χωρὶς δισταγμοὺς ἔνστικτος νόμος, ὁ σφυγμὸς ὁ ταχὺς παίκτης τοῦ βίου» που αξίζει, κατοικεί στο θαύμα που κρύβει στην ψυχούλα του, επειδή ακριβώς εκεί βρίσκεται αυτός ο θαυμάσιος «ὁ κόσμος ὁ μικρὸς ὁ μέγας»˙ Στο θαύμα να ξεπερνάς τις δυσκολίες δίνοντας την ισόβια μάχη στις δικές σου Θερμοπύλες, ξέροντας πως τα προγνωστικά όλα είναι εναντίον σου, κι όχι εγκαταλείποντάς τες. Πριν το πει ο δικός σου Λεωνίδας στους δικούς σου Πέρσες το έχεις πει ο ίδιος στον εαυτό σου. Και φέρεσαι ανάλογα. Γι’ αυτό που είσαι, αυτό ξέρεις.
Σου είπα και στην αρχή πως λίγοι θα φτάσουν στο τέλος αυτού του κειμένου. Ίσως και να είσαι ο μόνος. Ο μόνος από αυτούς που δεν έμαθαν να διαβάζουν για επαναστάσεις δίχως επεισόδια, εντάσεις, δακρυγόνα και θύματα. Ο μόνος, από εκείνους που περίμεναν μια μικρή παρέλαση τηλεοπτικών ονομάτων ή αστέρων τύπου Eurovision ή Euro league. Άλλοι πάλι δε θέλουν να αναγνωρίζουν τον εαυτό τους στη ριψοκινδύνευση μιας τέτοιας καθημερινότητας. Σιχαίνονται την επανάσταση ή την εννοούν αλλιώς. Δε θυμούνται την απλότητα να δίνεις το χέρι σου βοηθώντας κάποιον, να προσφέρεις, να λες ένα καλό λόγο δίχως να περιμένεις ανταμοιβή. Τα πάντα πλέον για όσους δεν θέλουν να αλλάξει τίποτα μετράνε αλλιώς. Μετράνε με τον τρόπο που μας έμαθαν να υπάρχουμε, να θυματοποιούμε και να θυματοποιούμαστε, να μετράμε την ανθρώπινη αξία, την ιστορία του τόπου μας και τις μικρές μας προσωπικές ιστορίες. Όμως εσύ κι εγώ ξέρουμε. Κι αυτό αρκεί. Η επανάσταση της καθημερινότητας, η επανάσταση ενός πολιτισμού ανεκτίμητης ποιότητας, χρειάζεται αυτούς που τολμούν να ζουν την ομορφιά, όχι τους πολλούς που την προσβάλλουν. Αρκεί μια καθημερινότητα δίχως ιδεολογικές ρητορείες, παρά μόνο με προσωπική ποιητική αλληλέγγυα παρουσία, αρκούν εν τέλει μόνο εγώ κι εσύ, για να γίνουν οι δύο τρεις, να γίνουν χίλιοι δεκατρείς…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου