Παρασκευή 4 Σεπτεμβρίου 2009

Μια αιωνιότητα δίπλα σου

Βαμμένη. Νά σὲ φέγγει φῶς ἀρρωστημένο
Διψᾶς χρυσάφι. Πάρε, ψάξε, μέτρα.
Ἐδώ κοντά σου, χρόνια ἀσάλευτος νά μένω
ὡς να μοῦ γίνεις Μοῖρα, Θάνατος καὶ Πέτρα.

Από το "Τραβέρσο" του Νίκου Καββαδία, εκδόσεις Κέδρος

5 σχόλια:

ΕΝΔΕΛΕΧΕΙΑ είπε...

«Τραβέρσο» σημαίνει πορεία, κόντρα στον καιρό που παίρνουν τα καράβια με όλη την ισχύ των μηχανών τους για να σωθούν σε σφοδρή θαλασσοταραχή, όταν κάθε άλλη πλεύση είναι επικίνδυνη. Ο επίσημος όρος του ναυαρχείου είναι «αντιμονή».
Τραβέρσο είναι και ο τίτλος της ωριμότερης συλλογής του σπουδαίου ποιητή, του αιώνιου Ναύτη, Νίκου Καββαδία.
Κάθε λέξη των στίχων του, έντονα χρωματισμένη απ’ την αχλύ της ματωμένης δύσης του μακρινού ορίζοντα των ωκεανών, απ’ τις εικόνες των εξωτικών τόπων, νοτισμένη απ’ την αλμύρα του κύματος, των ατέρμονων ταξιδιών του.
Βιώματα αληθινά μέσα από το έντονο πάθος, το μεγάλο έρωτα της ζωής του, τη θάλασσα, που τον κέρδισε και τον βάστηξε κοντά της από παιδί σχεδόν.
Διαβάζοντας τα ποιήματά του, παρασύρει, ταξιδεύει στις αγριεμένες μοναχικές του θάλασσες, που δύσκολα ξεχνάς, στις παράξενες μοναδικές περιγραφές του.
Διαχρονικός , εξακολουθεί να γοητεύει και τις νεότερες γενιές, παρά το γεγονός ότι χρησιμοποιηεί ένα ιδιόμορφο μωσαϊκό γλώσσας εμπλουτισμένο από τον ναυτικό κώδικα που βίωνε καθημερινά.
Συνθέτες πολλοί τον αγάπησαν, τον ένιωσαν και μελοποίησαν τα έργα του, για να τα τραγουδάμε σήμερα νοσταλγικά.
Το υπέροχο ποίημα που έχει αναρτήσει ο Υπουργός, είναι αφιερωμένο στη Γυναίκα- θάλασσα, σ’ εκείνη « που χορεύει μοιραία πάνω στο φτερό του καρχαρία».
Αγάπη και μίσος, παράφορος έρωτας τον έδενε μαζί της, αφού εγκατέλειψε οτιδήποτε ζωντανό και πολύτιμο τον κρατούσε στην στεριά, έγινε ένα με το υγρό στοιχείο της, που τον αιχμαλώτισε και τον κράτησε μια αιωνιότητα κοντά της.
Απόλυτα αφοσιωμένος αγκιστρώθηκε θαρρείς εκεί στην πλανεύτρα αγκαλιά της, για πάντα ασάλευτος.
Δοσμένος στην γοητευτική γαλάζια ερωμένη, αφέθηκε να τον κυβερνά τυφλά, σαν την Μοίρα και να του επιβάλλει τα δικά της καθορισμένα μονοπάτια στη ζωή, παγιδεύοντας τον στον απρόβλεπτο ιστό της, αποφασίζοντας δικαιωματικά τον σωματικό του θάνατο , αφαιρώντας του κάθε ίχος ικμάδας, μεταμορφώνοντάς τον σε άψυχη Πέτρα, στον αφιλόξενο σκοτεινό βυθό της.
Κι ενώ η Γυναίκα Ζωή που ήταν «βαμμένη, καθώς την έφεγγε κόκκινο φανάρι στα καταγώγια των μακρινών λιμανιών. Γιομάτη φύκια και ροδάνθη, σαν αμφίβια Μοίρα, καβάλαγε ασέλωτο με δίχως χαλινάρι, πρώτη φορά σε μια σπηλιά, στην Αλταμίρα», τώρα πια μετά από μια αιωνιότητα συμπόρευσης και ηθελημένης αιχμαλωσίας, εξακολουθεί να είναι «βαμμένη, όμως την φέγγει φως αρρωστημμένο, χλωμό, που διψάει να πιεί χρυσάφι για να λάμψει, να ξαναγεννηθεί».
Έχοντας αγγίξει το προκαθορισμένο τέλος της ζωής του, όσο κι αν επιθυμεί να το αναστρέψει, να το ξαναφωτίσει, οδηγείται στο σπάσιμο του δυνατού δεσμού του με την γυναίκα που έδωσε τόσο ανεπιφύλλακτα όλη την αγάπη του.
Φαίνεται πως άξιζε τούτος ο μοναδικός θαλασσινός έρωτας, αφού τόσους ύμνους έγραψε για χάρη του ο ποιητής.

Ενθαλπία είπε...

Και φυσικά μην ξέροντας αν είμαι εκτός θέματος, αλλά τι πειράζει, άλλωστε τέτοια ώρα… τέτοια λόγια, θυμήθηκα το αγαπημένο μου απόσπασμα από τον ‘Ύπνο του Καπνιστή’ του Μ. Γκανά.
‘Η διάρκεια είναι πάθος.
Ένα πάθος που δεν βλέπεις στο σινεμά
γιατί οι ταινίες διαρκούν το πολύ δύο ώρες
κι όταν πέφτει το τέλος
η ζωή συνεχίζεται.
Ειρήσθω εν παρόδω και όχι όπως θέλουμε
αλλά όπως μπορούμε.

Η διάρκεια είναι πάθος.
Ιδιαίτερα στη αγάπη.
Σου το λέω εγώ που αγαπώ
τόσους ανθρώπους επί τόσα χρόνια
χωρίς να το ξέρουν.
Μεταξύ μας για μένα τους αγαπώ.
Μου κάνει καλό.
Όπως η αγάπη μου για σένα φερ’ ειπείν.
Με κάνει καλύτερο.
Καλύτερο και από σένα ενίοτε.
Έλα, σε πειράζω.’

filologina είπε...

Ενθαλπία είσαι θεά! Θεά σου λέω!
Που τα ανακαλύπτεις τέτοια μαργαριτάρια; Μπράβο σου κοπέλα μου!

ΕΝΔΕΛΕΧΕΙΑ είπε...

Σαφώς και είσαι μέσα στο θέμα καλή μου Ενθαλπία, αφού η αέναη διάρκεια μπορεί να δηλώνει και την αιωνιότητα..
Οι εμπνευσμένοι στίχοι του Μ. Γκανά που παραθέτεις, βεβαιώνουν ορθά, ότι η διάρκεια είναι πάθος.
Πως θα μπορούσες να ανθίσεις, να παραμείνεις, να αντέξεις επί μακρόν δίπλα σ' έναν άνθρωπο, χωρίς να υπάρχει αυτό το πάθος, το βαθύ συναίσθημα, ο θαυμασμός;
Με συγκινεί ιδιαίτερα η μοναδική του φράση, που αγαπά τόσους ανθρώπους χωρίς να το ξέρουν, πως η αγάπη του γι’ αυτούς τον κάνει καλύτερο άνθρωπο...
Σπουδαίο το νόημα, υπέροχη η αίσθηση, τρυφερή και γεμάτη μεγαλοσύνη η καρδιά του…
Βιώματα ατέρμονης αγάπης, βαθιάς αφοσίωσης, αγάπης, σε στίχο ελεύθερο, ερωτικό...
Δίκαια άγγιξαν τόσο πολύ την ευαίσθητη filologina μας.
Το ψιλόβροχο μιας φθινοπωρινής νύχτας σαν χτεσινή, φέρνει έμπνευση και ποιητική διάθεση.

Ενθαλπία είπε...

Filologina ζηλεύω τους μαθητές σου που έχουν μια τόσο ενθουσιώδη, μεγαλόδωρη σε επαίνους και φυσικά μεγαλόκαρδα ολιγαρκή καθηγήτρια.
Όσο για εσένα Ενδελέχεια, είσαι ανεξαρτήτως καιρού ποιήτρια.
Να είσαστε πάντα καλά!