Τρίτη 25 Αυγούστου 2009

Το κομμένο σχοινί

Το κομμένο σχοινί
μπορείς να το ξαναδέσεις
θα κρατήσει πάλι, ωστόσο
θα ‘ναι κομμένο.

Ίσως πάλι ν’ ανταμώσουμε
μα εκεί που μ’ άφησες
δεν πρόκειται ποτέ
να με ξαναβρείς.

Aπό τη Συλλογή Ερωτικών Ποιημάτων του Μπρεχτ "Η Αποπλάνηση των αγγέλων", εκδόσεις Δωδώνη

5 σχόλια:

Ενθαλπία είπε...

Είναι ένα συστηματικό λάθος που γίνεται από τους ανθρώπους. Να νομίζεται δηλαδή ότι θα βρίσκονται οι άνθρωποι και οι συνθήκες εκεί όπου αφέθηκαν. Είναι ίσως απόρροια της αντικειμενοποιημένης αντίληψης που υπάρχει για τους ανθρώπους. Ή, πάλι, της εγωκεντρικής θεώρησης του κόσμου και των ανθρώπων ειδικότερα, όπου ο κόσμος και ο χρόνος σταματάει στην έκλειψη της παρουσίας μας.
Όμως η λυσιτελής και νομοτελειακή αλήθεια ανατρέπει τα κακώς νοούμενα δεδομένα της αρρωστημένης διάνοιας μας (των όποιων τέλος πάντων σκέφτονται έτσι).
Εγώ θα πω και Δόξα τω Θεώ. Ευτυχώς οι άνθρωποι, ως ζωντανοί, ζούμε. Αλλάζουμε, προχωράμε, διορθώνουμε, προσαρμοζόμαστε και συνεχίζουμε με δοκιμές και πλάνες. Και είτε γιορτάζουμε, καλλιεργούμε και γιατί όχι επιστρέφουμε για τις σωστές μας επιλογές ή «τύχες», είτε επανεξετάζουμε τις ζέουσες θάνατο. Και αν το σκοινί κόπηκε είναι γιατί οι τότε συνθήκες το ευνόησαν. Για να έχει πιθανότητα και νόημα να δεθεί πρέπει οι άκρες να έχουν αλλάξει, εξυγιανθεί.
Ο Λουδοβίκος των Α. γράφει: «Δε θέλω να στεναχωριέσαι» είπε ο χρόνος στην απουσία. «Εγώ θα σε λέω ανάμνηση και θα σε κάνω πιο όμορφη από την παρουσία». «Δε θέλω να με κάνεις πιο όμορφη, πιο χαρούμενη αν μπορείς».
Ότι μας κάνει αληθινά χαρούμενους, γαλήνιους, είναι το σωστό, το υγειές.

Ενθαλπία είπε...

Άσχετο με το θέμα και … λίγο αργά το θυμήθηκα αλλά μήπως το Υπουργείο Ονείρων γιορτάζει σήμερα ένα χρόνο, δημόσιας τουλάχιστον, ζωής; Πληροφορήθηκα την ύπαρξή του πολύ πολύ αργότερα από την ίδρυσή του και έχω χάσει τα εγκαίνια. Η ημερομηνία στο εισαγωγικό κείμενο της «γνωριμίας» με υποψίασε. Να ευχηθώ ή είμαι εκτός τόπου και χρόνου;

Υπουργός Ονείρων είπε...

Τα γενέθλια του Υπουργείου γιορτάζονται το Φεβρουάριο -επειδή αυτόν τον μήνα δημοσιοποιήθηκε η ύπαρξή του- οπότε θα υπάρξει και η σχετική τούρτα!

ΕΝΔΕΛΕΧΕΙΑ είπε...

Θα ήθελα να εκφράσω μια διαφοροποίηση αγαπητή μου Ενθαλπία όσον αφορά την επανένωση - επανασύνδεση του κομμένου σχοινιού, ακόμα και στην περίπτωση που οι συνθήκες αλλάξουν, το επιτρέψουν, το ευνοήσουν και οι άκρες του εξυγιανθούν.
Εκείνος ο δεμένος κόμπος, το σημάδι της πληγής, το ίχνος της ασυνέχειας θα μένει για πάντα εκεί, να θυμίζει το πρόωρο τέλος, την απότομη διακοπή.
Όταν τολμήσουμε να το ξαναδέσουμε και δοκιμάσουμε να το διαβούμε, ισορροπώντας σαν ακροβάτες με τα χέρια τεντωμένα, τις αισθήσεις σε υπερένταση, το βλέμμα προσηλωμένο στο άλλο άκρο, αδημονώντας να προσεγγίσουμε το ποθητό μας πρόσωπο, ακόμα και το πιο εξασκημένο πόδι σχεδόν πάντα θα «σκουντουφλά» στον κόμπο της επανασύνδεσης, νοιώθοντας πως έχει οριστικά χαθεί η άνεση, η ελαστικότητα, η ομαλότητα.
Η σκληρότητα του κόμπου, θα μας θυμίζει τους λόγους του σπασίματος.
Φτάνοντας στο τέρμα, στον εναγκαλισμό της επαναπροσέγγισης, τίποτα δεν θα είναι όπως πριν, αφού η θέρμη και ο ενθουσιασμός θα έχουν σβήσει.
Ακόμα κι όταν με το πέρασμα του χρόνου, ο πόνος θα έχει αμβλυνθεί.
Πιστεύω πως ο ποιητής θέλει να τονίσει το μάταιο της προσπάθειας της επανασύνδεσης των ραγισμένων σχέσεων.
Δείχνοντας ότι το σπάσιμο των δεσμών, ακόμα και μετά την αποδοχή της κατάστασης, οδηγεί σε διαφορετικούς δρόμους την ζωή μας.
Τα συναισθήματα και οι συμπεριφορές αλλάζουν.
Είναι μια φυσική συνέπεια, μια άμυνα θα έλεγα του καθενός που έχει υποστεί έναν χωρισμό, ξεπερνώντας την συναισθηματική φόρτιση, να συνεχίζει την ζωή με διαφορετικό τρόπο, με νέα όνειρα και προοπτικές, με άλλους ανθρώπους.
Θέλει συνεχή «εγρήγορση», όπως πολύ σοφά έχει επισημάνει ο αγαπητός Δημήτρης Αρκάδας, ώστε να μην πριονίζουμε μόνοι μας το σκοινί που μας δένει με την ζωή του συντρόφου. Αποφεύγοντας, τον εγωισμό, τις ανασφάλειες, τις στείρες αντιπαραθέσεις, που απομακρύνουν και παγώνουν τις καρδιές μας, κομματιάζουν όσα από κοινού δημιουργήσαμε.
Χρειάζεται αληθινή αγάπη, ατέλειωτη κατανόηση, τεράστια υπομονή.

Ενθαλπία είπε...

Έχεις πολύ δίκιο να διαφοροποιείσαι Ενδελέχεια γιατί όντως όπως περιγράφεις συμβαίνει στη ζωή. Η πιθανότητα να συμβεί αυτό που λέω εγώ είναι στατιστικά ασήμαντη. Η πιθανότητα δηλαδή δυο άνθρωποι, εξίσου και ταυτόχρονα, να πασχίσουν και να τολμήσουν να υφάνουν τον ιστό των δεσμεύσεων εξυγίανσης της σχέσης και να μοιραστούν την ευθύνη της διανθρώπινης επικοινωνίας.
Αλλά επιτρέψτε μου να επιμένω να πιστεύω και στα στατιστικά ασήμαντα για να μην πω θαύματα. Γιατί έτσι ή αλλιώς στις σχέσεις, και δεμένοι κόμποι από σπάσιμο να μην υπάρχουν, θα υπάρχουν κόμποι από μπλέξιμο, αγκυλώσεις, φθαρμένα από τη χρήση και το χρόνο σημεία. Και σε αυτά θα σκοντάφτει το πόδι. Και απαιτεί πολλή αγάπη και κόπο, εγρήγορση όπως λες, για να θυμάσαι να τα παρακάμπτεις ή να τα εξομαλύνεις όταν τα συναντάς. Και σκέφτομαι το κομμένο σκοινί σαν το δυνατό κραδασμό ικανό-ιδανικά ίσως- να αφυπνίσει. Γιατί ξαναλέω, αν και πιθανολογικά ασήμαντο, πιστεύω ότι όσο ζούμε έχουμε ευκαιρία να αλλάξουμε.